دامنه نوسان قیمت در بازار بورس

گروه بورس- دامنه نوسان قیمت سهام در معاملات بازار سرمایه ایران همواره یکی از مهم‌ترین چالش‌های معامله‌گران بوده است. برخی موافق کاهش دامنه نوسان به ویژه در زمان ریزش بازار هستند و برخی نیز عنوان می‌کنند که گسترده‌تر کردن بازه نوسان قیمتی سهم می‌تواند رونق داد و ستدها را افزایش دهد و سهام را به نرخ واقعی برساند. در دامنه نوسان قیمت در بازار بورس این میان گاه صحبت‌هایی نیز از تشکیل بازار برتر با دامنه نوسان قیمتی ۱۰ درصد می‌شود. این شایعه روز گذشته هم با نام بردن از چند نماد خاص بر سر زبان‌ها افتاده بود که البته از سوی اعضای شورای‌عالی بورس تکذیب شد. در همین حال روز گذشته اخبار دیگری نیز منتشر شد مبنی بر اینکه سازمان بورس به دنبال ایجاد دامنه نوسان نامتقارن برای معاملات بازار سهام است که گفته می‌شود افزایش تحلیل‌محوری را در دادوستد سهم‌ها و کاهش زیان بازیگران بازار را به دنبال خواهد داشت. پیش از دامنه نوسان قیمت در بازار بورس دامنه نوسان قیمت در بازار بورس این نیز علی صحرایی مدیرعامل شرکت بورس تهران در خردادماه سال جاری از پیگیری‌ها برای ایجاد دامنه نوسان پویا در معاملات بازار سرمایه خبر داده بود.
در حال حاضر محدودیت نوسان قیمت شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سهام مثبت پنج درصد تا منفی پنج درصد است و برای حق‌تقدم سهام از مثبت ۱۰ درصد تا منفی ۱۰ درصد در نظر گرفته می‌شود. مثلا برای سهمی که دیروز قیمت آن ۲۰۰۰ ریال بود، طی معاملات روز بعد، قیمت می‌تواند تا ۲۱۰۰ ریال افزایش و تا ۱۹۰۰ ریال کاهش داشته باشد. اما بر اساس مقررات بازار سرمایه روزهای خاصی وجود دارد که سهم از این محدودیت تبعیت نمی‌کند. باید توجه داشت که چالش‌های بسیار زیادی در حوزه سیاستگذاری دامنه نوسان وجود دارند چون برخی پژوهشگران بر اجرای حد نوسان سهام تاکید دارند در حالی که برخی به آثار منفی آن اشاره می‌کنند. با این وجود، در اغلب کشورها در طول زمان و با رشد بازارهای مالی دامنه نوسان قیمت سهام افزایش‌ یافته است. به طور کلی، اعمال دامنه مجاز نوسان روزانه، فواید و مضراتی دارد. از فواید آن می‌توان به کاهش تلاطم بازار، محافظت از سرمایه‌گذاران، جلوگیری از بروز بحران‌های مالی، حفظ بازار و کاهش دستکاری قیمت اشاره کرد. همچنین تاخیر در کشف قیمت، عکس‌العمل بیش از اندازه، دخالت در معاملات، کاهش نوسان‌ها و اثر ربایشی از مضرات اعمال دامنه نوسان مجاز نرمال به شمار می‌روند. دامنه نوسان در بازار سرمایه ایران به دلیل اعمال مدیریت نامتقارن در سال‌های اخیر خود به یک مولفه نوسانی تبدیل شده است. نگاهی به تغییرات تاریخچه تغییر دامنه نوسان در بازار سرمایه نشان می‌دهد این دامنه از سال ۸۴ به بعد دائما تغییر کرده و از دو درصد به ۳، ۵/۳، ۴، ۵/۴ و ۵ درصد رسید و شرایط به گونه‌ای پیش رفته که همین تغییرات به یکی از ریسک‌های سیستماتیک بورس ایران تبدیل شده است. در این مدت با هر تغییر در دامنه نوسان بازار نیز دامنه نوسان قیمت در بازار بورس واکنش اغلب منفی نشان داده است.
نوسان قیمت‌ها در محدوده منفی ۲ تا مثبت ۵ درصد
روز گذشته خبرهایی منتشر شد که از برنامه‌ریزی سازمان بورس برای اجرای دامنه نوسان نامتقارن در معاملات بازار سرمایه حکایت داشت. در خبرها آمده بود که یک منبع آگاه از پیگیری‌های سازمان بورس جهت انتشار پیش‌بینی سود شرکت‌ها تا پایان هفته و پایان بررسی‌های کارشناسی اجرای دامنه نوسان نامتقارن خبر داده است. این منبع آگاه در گفت‌و‌گو با همفکران، از پایان بررسی‌های کارشناسی و تخصصی اجرای دامنه نوسان نامتقارن خبر داده و افزوده بود: قرار است درباره اجرای دامنه نوسان نامتقارن به عنوان یک ابزار کنترلی در شرایط خاص بازار که در اختیار نهاد ناظر است‌، تصمیم‌های نهایی گرفته شود.
به گفته این منبع آگاه، منظور از دامنه نوسان نامتقارن، نوسان قیمت سهام از مثبت ۵ تا منفی ۲ در هر جلسه معاملاتی است که البته هنوز تصمیم نهایی برای اجرای آن گرفته نشده اما بحث‌های تخصصی به پایان رسیده و نظر حداکثری برای اجرای آن مثبت است. او همچنین اظهار کرده بود: سرمایه‌گذاران با انتشار پیش‌بینی سود شرکت‌ها راحت‌تر می‌توانند اقدام به مقایسه قیمت و سود هر سهم کرده و به دور از هیجان‌های منفی تصمیم‌گیری کنند.
امری که پیش از این توسط رییس سازمان بورس هم بیان و بر بازگشت EPSها به اطلاعات شرکت‌ها از پایان هفته جاری تاکید شده بود.
تکذیب شایعه تغییر دامنه نوسان
برای نمادهای خاص
روز گذشته همچنین در فضای مجازی خبر‌هایی درباره تشکیل بازار برتر با دامنه نوسان ۱۰ درصد منتشر و از نمادهای «خودرو»، «شستا»، «شپنا» و «فولاد» به‌ عنوان نماد‌هایی که در این بازار حضور خواهند داشت نیز نام‌برده شده بود. خبری که از سوی اعضای شورای‌عالی بورس تکذیب شد. یک عضو شورای‌عالی بورس در گفت‌وگو با بورس‌نیوز، درباره خبر‌های منتشرشده مبنی بر تشکیل بازار برتر با دامنه نوسان ۱۰ درصد از سوی شورای‌عالی بورس اظهار کرد: طی دو هفته اخیر هیچ جلسه‌ای از سوی شورای‌عالی بورس برگزار نشده و پیشنهادی دراین‌باره صورت نگرفته که شورا با تشکیل بازار برتر موافقت کند.
سعید اسلامی بیدگلی افزود: در حال حاضر هم دستورالعمل‌ها اجازه معاملات با دامنه نوسان بازتر را به نماد‌ها درصورتی‌که بازارگردان داشته باشد، می‌دهد. وی بابیان اینکه شورا چنین تصمیمی نگرفته است، افزود: تصمیم‌گیری درباره زیرساختار‌های بازار در اختیار سازمان بورس است.
در همین حال ماشاءالله عظیمی دیگر عضو شورای‌عالی بورس هم تصمیم به تشکیل بازار برتر با دامنه نوسان ۱۰ درصدی در شورای‌عالی بورس را تکذیب کرد.
وی در این خصوص به عصر مالی گفت: آخرین جلسه شورای‌عالی بورس مربوط به دو هفته گذشته بوده است و در این جلسه، در خصوص هیچ‌گونه بازاری مبنی بر بازار برتر حرفی به میان نیامده است. او ادامه داد: جدیدترین جلسه شورای‌عالی بورس امروز سه شنبه تشکیل خواهد شد.

معنی دامنه نوسان در بازار سهام چیست

ورود سرمایه‌گذاران جدید به بازار سهام سبب شده است تا موضوع آشنایی با اصطلاحات بورس، یکی از موارد مهم در فعالیت‌های آن‌ها برای معامله کاملاً حرفه‌ای باشد.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، منظور از دامنه نوسان، حداکثر افزایش یا کاهشی است که قیمت سهام شرکت، در یک روز می‌تواند داشته باشد.

در حال حاضر، دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران، 4 درصد و دامنه نوسان قیمت سهام دامنه نوسان قیمت در بازار بورس در فرابورس، 5 درصد است، به این معنا که مثلاً اگر قیمت سهم الف در بورس تهران، در ابتدای روز 200 تومان باشد، قیمت این سهم در پایان ساعت معاملات حداکثر می‌تواند 8 تومان افزایش و یا 8 تومان کاهش داشته باشد (8=0.04*200).

دامنه نوسان با این هدف تعیین‌شده است که در مواقع بحرانی یا در مواردی که بازار، تحت تأثیر رفتارهای هیجانـی برخی سهامداران، به‌ویژه سهامداران خرد قرار دارد، از بروز نوسانات شدید در قیمت سهام و درنتیجه، ضرر و زیـان هنگفت سهامداران جلوگیری شـود.

البته شرکت‌هایی که نماد آن‌ها مدتـی متوقف‌شده است، پس از بازگشایـی نماد مشمول دامنه نوسان نمی‌شوند، زیـرا اطلاعات بااهمیتی که نماد شرکت به خاطـر آن متوقف‌شده است، ممکن است تأثیری، بیش از دامنه نوسان تعیین‌شده بر قیمت سهم داشته باشد.

طبیعی است که بر اساس سازوکار حراج، باید دامنه نوسان قیمت در بازار بورس اجازه داده شود تا اطلاعات، تأثیر واقعی خود را بر میزان عرضه و تقاضا و درنتیجه قیمت سهام بگذارد، هرچند این تأثیـر بیشتـر از دامنه مجـاز نوسـان روزانه باشد.

دامنه نوسان (قیمت مجاز هر سهم) در بورس چگونه تغییر می کند؟

دامنه نوسان (قیمت مجاز هر سهم) در بورس چگونه تغییر می کند؟

دامنه نوسان (قیمت مجاز) در بورس تهران، در واقع به حداکثر افزايش يا کاهش قيمت سهام شرکت در يک روز گفته می شود و سهامداران خارج از این محدوده نمی توانند سهام خود را خرید و فروش نمایند.

دامنه نوسان (قیمت مجاز) سهام در بورس بر اساس قیمت پایانی هر سهم در روز گذشته تغییر می کند.

دامنه نوسان سهام در روز چند درصد است؟

به منظور افزایش نقد شوندگی بازار و بر اساس تقاضای بورس اوراق بهادار تهران و مصوبه هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، از روز شنبه مورخ 02 /03 /1394 دامنه مجاز نوسان روزانه قیمت سهام، اوراق بدهی و اوراق مشتقه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از دامنه نوسان قیمت در بازار بورس 4± به 5± درصد و برای حق تقدم سهام دو برابر دامنه مجاز نوسان روزانه قیمت سهام معادل 10± درصد تغییر کرد.

در ادامه تغییرات قیمت مجاز شرکت هایی که در بازار بورس قرار دارند نیز از 4 درصد به 5 درصد تغییر کرد.

همچنین در بازار پایه فرابورس که به سه بازار زرد، نارنجی و قرمز تغییر کرده است دامنه نوسان به ترتیب 3، 2 و یک درصد نسبت به قیمت پایانی روز قبل هر سهام، تعیین شده است.

در برخی مواقع ممکن است یک نماد چندین روز به دلیل مثلا افزایش سود و تعدیل مثبت یا منفی و . بسته شود و معامله نشود. در اینصورت ناظر بازار اطلاعیه ای با عنوان حراج تک قیمتی و یا دامنه نوسان 50 درصد و . را صادر می کند و در این صورت قیمت مجاز بیشتر می شود.

نکته: در حال حاضر که این پست منتشر می شود درصد نوسان قیمت سهام در بازارهای مختلف بورس بصورت بالا است که ذکر شد و در آینده امکان تغییر این درصد ها وجود دارد.
مثال:
به اطلاع مي رساند، نماد معاملاتي شركت گروه دارويي سبحان پس از برگزاري مجمع عمومي فوق العاده مبني بر تصويب افزايش سرمايه، بدون محدوديت نوسان قيمت با استفاده از مكانيزم حراج تک قيمتي آماده انجام معامله مي باشد. مديريت بازار